ÖZLEM ERTAN

Kalabalýk bir otobüsün içindeyim. Tatvan’dan Van’a giden karayolunda ilerliyor otobüs. Üzerinden geçtiðimiz karayolunu çepeçevre saran harika manzarayý seyre dalmýþým, etrafýmda zihnimin kuytu bir köþesinden çýkýp gelen hayaller uçuþurken… Birden onu görüyorum, Van Gölü’nün ortasýndaki minik adada yer alan kadim kiliseyi. Ne kadar da güzel görünüyor maviliklerin içinde. Aklýma geliyor Van Gölü’nün ortasýndaki minik adaya, Ahtamar Adasý’na, adýný veren acýklý aþk öyküsü ve bakýyorum kiliseye otobüs onu artýk göremeyeceðim kadar uzaklaþana kadar oradan.

Aþk, hangi çaðda ve coðrafyada yaþanýrsa yaþansýn aynýdýr insan üzerindeki sarsýcý etkisi. Kalp çarpýntýsý, dalýp dalýp gitmeler, hayallerin insana uyuma þansý vermediði uzun geceler… Bilinmeyen bir zamanda Ahtamar Adasý’nda yaþayan papazýn kýzý Tamar’a âþýk olur bir delikanlý ve her gece gizlice yüzerek gider adaya, sevgilisini görebilmek için. Bir gün kýzýn babasý farkeder bu gizli buluþmalarý. Tamar’ý bir odaya kilitler ve Tamar’ýn bir gece öncesine kadar delikanlýya yüzerken yol göstermesi için elinde tuttuðu feneri yok eder. Gölün gecenin karanlýðýyla perdelenmiþ sularýnda yolunu bulamayan delikanlý, “Ah Tamar, Ah Tamar” diye baðýrarak boðulur, karanlýk sularda.

Bu acýklý aþk hikâyesini senfonik bir þiire dönüþtüren dünyaca ünlü Türkiyeli Ermeni besteci ve piyanist Sirvart Karamanuk’u kaybettik birkaç gün önce. Birkaç hafta evvel felç geçiren ve acilen Ýstanbul’un Kazlýçeþme semtindeki Surp Pýrgiç Ermeni Hastanesi’ne kaldýrýlan sanatçý, 96 yaþýndaydý ve eðer ölümün kollarýna býrakmamýþ olsaydý yorgun bedenini 1 aralýkta doðum gününü kutlayacaktý. Sanatçýnýn cenazesi 25 ekim cumartesi günü saat 13:00′te Beyoðlu Üç Horan Ermeni Kilisesi’nde yapýlacak olan dinî töreninin ardýndan, Þiþli Ermeni Mezarlýðý’nda defnedilecek.

Aralarýnda þarkýlar, koral çalýþmalar, koro ile orkestra için yazýlmýþ eserler ve çocuk þarkýlarýnýn da bulunduðu 300 yapýta imza atan Sirvart Karamanuk’un en tanýnmýþ eseri Ahtamar Efsanesi üzerine yazdýðý senfonik þiirdi. Dünyanýn birçok yerinde önemli orkestra ve korolar tarafýndan yorumlanan Ahtamar Senfonik Þiiri, Ermenistanlý rejisör Hovhannes Hovhannesyan tarafýndan sinemaya da uyarlanmýþtý.

Sirvart Karamanuk’un Ahtamar Adasý’yla ve Türkiye’nin “Türk” olmayan neredeyse her türlü esere karþý giriþtiði kültürel soykýrýma adýný kurban ederek “Akdamar”a dönüþen Ahtamar Adasý’ndaki Surp Haç Kilisesi’yle baðý, yazdýðý senfonik þiirle sýnýrlý deðil aslýnda. Sirvart Karamanuk, M.S. 915 – 921 yýllarý arasýnda Van kentinin de sýnýrlarý içinde bulunduðu Ermeni Vaspuragan Krallýðý’na hükmeden ve Ahtamar Adasý’ndaki Surp Haç Kilisesi’ni yaptýran Kral Gagik Ardzruni’nin 36. kuþaktan torunuydu ve atalarýnýn binlerce yýl boyunca yaþadýðý topraklarýn efsanesini etkileyici bir sanat þölenine dönüþtürmeyi baþarmýþtý.

Geçen yýl Vaspuragan Kralý Gagik’in torunu Sirvart Karamanuk’u yakýndan görme þansýný yakalamýþ ve o sýrada 95 yaþýnda olan müzik çýnarýna hayranlýkla bakmýþtým. 30 Kasým 2007′de Ýtalyan Kültür Merkezi’nde 1912 doðumlu Sirvart Karamanuk’un 95. doðum gününü kutlamak için bulunanlar arasýndaydým ben de. Ýtalyan Kültür Merkezi’nin salonuna giren tüm davetliler gibi Karamanuk için yazýlan Ermenice kitabý, bestelerinin toplandýðý CD ve DVD’leri görmüþtüm ilk olarak. Sirvart Karamanuk ise Ermenistanlý müzikolog Araksi Saryan tarafýndan kaleme alýnan biyografisini imzalýyordu biraz ötede. Türkçe’ye Müziðe adanmýþ bir hayat: Sirvart Karamanuk’un Yaþamý ve Eserleri olarak çevrilebilecek olan kitabýn Ermenistan’daki Gomidas Devlet Konservatuvarý’nda görev yapan yazarý Araksi Saryan’da gecenin konuklarý arasýndaydý. Karamanuk’un biyografisi niteliðinde olan çalýþmada sanatçý ile yapýlan söyleþiler, anýlar, bestelerinden örnekler ve fotoðraflar yer alýyor.

Sirvart Karamanuk’un kendisi gibi m